Gospodarka czy obserwacja
Gospodarka leśna w Puszczy Białowieskiej była tematem spotkania
Piotra Zbrożka, z-cy dyr. RDLP i Jerzego Ługowoja, nadleśniczego
Nadleśnictwa Hajnówka z mieszkańcami Hajnówki w Miejskiej Bibliotece
Publicznej w dn. 10.12.2004r. W spotkaniu uczestniczyli m.in.:
starosta Wł. Pietroczuk, przewodniczący RM J. Ostapczuk, radny RP M.
Janowski i radny RM G. Surel, dziekan WZ PB E. Malzan, wśród
publiczności dostrzegłem też wielu przewodników.
P. Zbrożek: - Z Puszczą Białowieską związany jestem od roku 1979,
kiedy to w Puszczy Lackiej byłem członkiem grupy opisującej las.
Kolonizacja okolic Puszczy rozpoczęła się w XIV w., a od XVII w.
Puszcza zaczęła zatracać pierwotny charakter. Duże straty i brak
odnowień pochodzą z czasów zaborów – spowodowane to było nadmiernym
rozrostem stada zwierząt. Kolejne straty w drzewostanach to wycięcie
w czasie I w. św. przez Niemców ok. 5 mln m3 drewna, w okresie
międzywojennym ok. 2mln m3 drewna przez angielską firmę Century i w
czasie II w. św. 1,5 mln m3 przez Rosjan. Po drugiej wojnie przez
dłuższy czas utrzymywano nadmierną wycinkę, przy czym była to
decyzja polityczna.
Nie jest sztuką utrzymywać las po to, żeby go podziwiać; samoistne
przemiany w lesie są procesem długotrwałym. Puszczę należy celowo
przekształcać w kierunku naturalności i leśnicy to czynią – obecnie
jest w niej za dużo świerku, sosny, olszy, brzozy, a zdecydowanie za
mało dębu.
Poważnym błędem leśników był brak zainteresowania stosunkami
wodnymi, teraz ten błąd usiłujemy naprawić poprzez budowanie progów
na rzekach i spowalnianie wypływu wód. Podobnie rzecz się ma na
Białorusi, gdzie ostatnio byłem; tam zmeliorowano bagno Dziki Nikor,
a rowy mają 3 m. głębokości i 5 m. szerokości.
(Żeby ocenić rozmiar tej melioracji należy spojrzeć na mapę
białoruskiej części Puszczy: jest to obszar kilku tysięcy hektarów
przylegający do środkowej i płd. – wsch. części Puszczy pokryty
równoliniową siecią rowów – w tym tkwi chyba przyczyna tak znacznego
obniżenia się poziomu wód gruntowych – przyp. tt).
Według oceny białoruskich leśników w wyniku gradacji kornika
powstało ok. 1 mln 100 tys. m3 posuszu, ja oceniam tą ilość na ok. 2
mln m3; jeśli w LKP wycinamy 25 tys. m3 świerku rocznie co oznacza,
że w ciągu 10 lat pozyskamy 250 tys. m3, to porównanie tych liczb
mówi samo za siebie.
Kiedy zapraszamy do Puszczy specjalistów od ochrony lasu, to oni nie
mogą wyjść z podziwu nad stanem drzewostanu i nie rozumieją o co
nas, leśników, się oskarża.
J. Ługowoj: - Znacznie ograniczyliśmy ilość odstrzeliwanej zwierzyny
płowej: kapitalne byki strzelają tylko myśliwi dewizowi, my polujemy
na kozły i jelenie i są to wyłącznie odstrzały zakontraktowane.
Znaczne zmniejszenie się ilości zwierzyny spowodowane jest brakiem
pokarmu i nadmierną liczbą wilków – tylko w Polsce są one pod
ochroną; z kolei brak zajęcy wynika ze zbyt dużej ilości kruków.
Wyrzucanie szczepionek przeciw wściekliźnie skutkuje wzrostem ilości
lisów, a to pociąga za sobą zmniejszenie ilości pożywienia w postaci
gryzoni dla ptaków drapieżnych.
Częste są przypadki podcinania górnych szczebli drabin w ambonach,
lub ich podpalania przez tzw. miłośników przyrody.
Marek Mackiewicz: - W 1998 r. Nadleśnictwo przejęło Kolejki Leśne i
uruchomiło linię do Topiła, a w 2001 do tryby Postołowskiej.
Początkowo przewoziliśmy 2 tys. pasażerów, w tym roku przewieźliśmy
15 tysięcy. Tworzymy skansen kolejki wąskotorowej, przeniesiemy do
niego budynek stacji kolejki z 1917r..
Pytania od uczestników spotkania.
Jaki jest udział posuszu w obrębie występującego gatunku? Moim
zdaniem ilość posuszu w tych miejscach, gdzie występują sosna i dąb
jest porażająca.
P. Zbrożek: - Z lasu, zwłaszcza takiego, jakim jest Puszcza
Białowieska musimy wyciąć to, czego potrzebuje przyroda, a z tego
wynika, że to przemysł musi dostosować się do działań leśników.
Przemysł zresztą to robi, na co wskazuje duże zapotrzebowanie na
brzozę – moglibyśmy wyciąć ją w pień, ale brzoza też jest Puszczy
potrzebna.
J. Ługowoj: - Mieliśmy w LKP wizytę komisji z Ministerstwa
Środowiska, pokazaliśmy miejsca z uschniętymi dębami i wyglądało na
to, że jest zgoda na usunięcie części posuszu. Wystosowaliśmy
wniosek do MŚ i nie otrzymaliśmy nań odpowiedzi. Inwentaryzacja
posuszu dębowego wykazała, że z jego sprzedaży moglibyśmy uzyskać
ok. 2,5 mln zł..
Czy Zalew Siemianówka nie wpłynął na obniżenie poziomu wód
gruntowych?
P. Zbrożek: - Opinie naukowców na tą kwestię są bardzo różne. Teraz
powinniśmy skupić się na działaniach, które mogą poprawić stosunki
wodne w Puszczy, czyli ograniczyć wypływ z niej wody. Druga ważna
sprawa to czystość wód rzeki Leśnej; wypływa ona za granicę i strona
białoruska ma do jej czystości poważne zastrzeżenia.
Dlaczego tak wysoka jest cena drewna opałowego?
J. Ługowoj: - Na cenę drewna opałowego ma wpływ jego nieduża podaż;
gdybyśmy zwiększyli wycinkę drewna opałowego, to musielibyśmy
zmniejszyć pozyskanie drewna przemysłowego, a to zwiększyłoby stratę
finansową w LKP.
(Notował T. Topolski)
Urząd
Miasta Hajnówka 17-200 Hajnówka ul. Zina 1
tel. 0 prefix 85 6822180, 6826444
|