Ilość odsłon: 4991   Data publikacji:  2005-06-19

„Puszcza Białowieska w pracach przyrodników 1721-1831”

    Mieszka tu lud prosty równie surowy i niecywilizowany jak obszary, które zamieszkuje. Obyczaje mieszkańców mają tyle wyróżniających się cech, że wydaje się, iż pozostał w nich ślad dawnego dzikiego ludu niegdyś zamieszkującego te strony. Noszą ubrania z brązowanego płótna, przewiązane paskiem i łapcie z lipy” – Tak mieszkańców okolic Puszczy Białowieskiej określał badacz Juliusz Brincken goszczący w 1826 roku w Białowieży. To tylko nieliczne cytaty ze starych, unikalnych publikacji na tematy Puszczy, opisywane w książce autorstwa Piotra Daszkiewicza, Bogumiły Jędrzejewskiej oraz Tomasza Samojlika, pracowników z Zakładu Badania Ssaków PAN w Białowieży. Wydawnictwo pod tytułem „Puszcza Białowieska w pracach przyrodników 1721-1831” pokazuje początki niezwykłej kariery wsi Białowieża w europejskiej nauce. Opracowany przez naukowców wybór tekstów przyrodników z XVIII i pierwszej połowy XIX wieku, jest cennym źródłem wiadomości o historii Puszczy Białowieskiej, zachodzących w niej zmianach i kształtowaniu się świadomości społecznej na tematy ochrony pierwotnej przyrody.


Tomasz Samojlik i Bogumiła Jędrzejewska.

    O swojej książce opowiadali 17 czerwca w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Hajnówce Tomasz Samojlik oraz Bogumiła Jędrzejewska.
    Przedstawiana publikacja zawiera pierwsze opracowania wiadomości o Puszczy Białowieskiej z 1721 roku kustosza bibliotek zakonnych Gabriela Rzączyńskiego. Przez wiele lat to opracowanie było wyznacznikiem i podstawą wiedzy na te tematy w całej Europie. Znalazł tu swoje miejsce pierwszy naukowy opis białowieskiego żubra. Zdobyte z wielkim trudem, nigdy nie publikowane wiadomości z Paryskiego Muzeum Historii Naturalnej
Jean-Etienne Guettarda, to pierwsze opracowania botanicznych badań przeprowadzonych na terenie Białowieży z 1760 r.
   Książka opowiada również o Jeanie Emmanuelu Gilibertcie
zaproszonym do Polski przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, który badając puszczańską faunę i florę, napisał w 1780 roku monografię żubra. Obszerne opracowania dotyczą Juliusza Brinckena, który był twórcą opisu cesarskiej Puszczy Białowieskiej z 1826 roku. Jego relacje z białowieskich polowań oraz plan zagospodarowania puszczy, zawierały pierwszą w historii mapę okolic Białowieży. Feliks Jarecki, Edward Karol Eichwald, Stanisław Batys Górski to kolejni z wielu opisywanych badaczy wraz ze swoimi osiągnięciami w publikacji pracowników Zakładu Badania Ssaków PAN.
    Zebrani na spotkaniu w Hajnówce słuchacze mogli przekonać się, że prezentowana książka jest świetną pozycją dla każdego czytelnika, który interesuje się historią i przyrodą.
    - Te rzeczy, które zawarliśmy w książce, są prawdziwymi białymi krukami  - powiedziała Bogumiła Jędrzejewska – mieliśmy często trudności ze znalezieniem egzemplarza oryginalnego, z którego moglibyśmy zrobić tłumaczenie. Są to pozycje unikalne i niezwykle drogie. Na aukcji antykwarycznej w internecie wydanie Brinckena kosztowało 10 tys. euro. Planujemy stworzenie drugiego tomu książki. Będzie on opowiadał o latach 1831 do 1900. Mamy nadzieję, że kolejne wydanie będzie również unikalnymi opracowaniami, wzbudzającymi nie mniejsze zainteresowanie czytelników.

Piotr Daszkiewicz, doktor nauk biologicznych, historyk nauki, pracuje w Narodowym Muzeum Historii  Naturalnej w Paryżu.

Bogumiła Jędrzejewska, prof. nauk biologicznych, ekolog zwierząt w Zakładzie Badania  Ssaków PAN w Białowieży.

Tomasz Samojlik,  doktorant w Zakładzie Badania Ssaków PAN w Białowieży, zajmuje się historią środowiska przyrodniczego Puszczy Białowieskiej.

JZ


Urząd Miasta Hajnówka  17-200 Hajnówka ul. Zina 1
tel. 0 prefix 85 6822180, 6826444