Antoni Dziewiatowski był proboszczem prawosławnej parafii p.w. Św. Trójcy przez blisko czterdzieści pięć lat. Pozostawił po sobie wybudowaną świątynię, która stała się nieodłącznym elementem wizerunku miasta, jak też ważnym miejscem prawosławnej liturgii. Żegnając się z życiem w 1995 roku jego ostatnią wolą było spocząć w krypcie soboru, który był największą inwestycją jego całego okresu kapłaństwa.

     Każda parafia to budowa

    Antoni Dziewiatowski do Hajnówki przybył w 1951 roku z terenu obecnej Białorusi, gdzie się urodził oraz pełnił początkowo służbę duszpasterską. Po ukończeniu seminarium w Wilnie i przyjęciu w 1938 roku świeceń kapłańskich, prowadził intensywne działania na rzecz krzewienia wiary wśród zdominowanego przez ateizm społeczeństwa ZSRR. Wybuch wojny i niemiecka okupacja pozwoliła mu na wybudowanie swojej pierwszej świątyni w miejscowości Ihumeń koło Mińska. Postępujący na zachód bolszewicki front był niestety zagrożeniem dla księdza, co zmusiło go do emigracji na Białostocczyznę.
    Parafia Ploski koło Bielska Podlaskiego, którą oficjalnie objął po przyjeździe, dzięki jego zaradności szybko doczekała się świątyni. Po przeniesieniu się do Hajnówki ksiądz Antoni od razu zaplanował rozbudowę przystosowanego do potrzeb eucharystii pozyskanego od nadleśnictwa budynku oraz budowę nowej cerkwi. Zainicjował i doprowadził do powstania świątyń w wsi Orzeszkowo oraz na parafialnym cmentarzu w Hajnówce. Był również twórcą wielu prawosławnych kapliczek w całej gminie. Rozpoczęta w 1973 roku budowa Soboru Św. Trójcy poprzedzona była blisko pięcioletnim staraniem o pozwolenie, w nieprzyjaznych dla wiary realiach PRL-u. Pierwsza odprawiona msza w nowej cerkwi w 1981 roku, zamknęła trudny wieloletni okres pierwszego jej etapu powstawania. Jednocześnie ksiądz Antoni zainicjował budowę dwóch kolejnych świątyń prawosławnych w Hajnówce.

Sobór Św. Trójcy

      Życie ascety

     - Ksiądz Dziewiatowski nie potrzebował nic dla siebie. Miał bardzo małe wymagania od życia – wspomina swojego wieloletniego zwierzchnika Michał Niegierewicz, obecny proboszcz parafii p.w. Św. Trójcy – Prowadził skromne, prawie ascetyczne życie. Nie jadał mięsa, niewiele spał i bardzo dużo pracował. Jego upór w dążeniu do celu był wzorem dla wszystkich młodych księży. Ponieważ niemal wszędzie zwyciężał dobrocią, tłumaczył i prosił, udawało mu się niemal wszystko, co zaplanował. Nieustannie troszczył się o innych. Nawet na krótko przed zgonem martwił się o niepełnosprawnych wiernych, którym nie zdążył wybudować podjazdu do cerkwi.
    Wielka religijność księdza Antoniego oraz jego poważne usposobienie, nie zawsze było zrozumiane przez społeczeństwo. Z pozoru nieprzystępny, nie uznający żartów, postrzegany był jako wymagający i surowy duchowny. W rzeczywistości był pełen litości dla biednych oraz wszystkich potrzebujących pomocy. Opiekował się przez wiele lat bezdomnymi, organizował akcje charytatywne oraz letni wypoczynek dla dzieci z Czarnobyla.
    - Kiedy parafianie sugerowali mu że powinien kupić lepszy samochód niż stary, awaryjny „Maluch”, irytował się, że ma bardzo dobre auto i niczego nowego nie chce – mówi parafianka Eugenia M. – Ksiądz wszystko co miał oddawał biednym albo inwestował w kolejną budowę. Zawsze mówił, że ksiądz jest dla ludzi, dla siebie nie powinien niczego chcieć.

    Obecność księdza Antoniego Dziewiatowskiego w Hajnówce pozostawiła po sobie nie tylko wspaniałe budowle, ale również wypracowywaną przez lata tolerancję religijną i zrozumienie. Wieloletnia przyjaźń z katolickim proboszczem Alfonsem Trochimiakiem zaowocowała pierwszymi ekumenicznymi nabożeństwami w kościele i cerkwi.
    Zalewie kilkumiesięczna śmiertelna choroba zabrała Księdza Antoniego w wieku 78 lat, kiedy wciąż sprawował funkcje proboszcza.

 J.Zachaj

Cerkiew parafii p. w. Narodzenia Św. Jana Chrzciciela

Cerkiew parafii p.w. Św. Dymitra Sołuńskiego

Urząd Miasta Hajnówka  17-200 Hajnówka ul. Zina 1
tel. 0 prefix 85 6822180, 6826444