Od
konfliktu do dialogu
|
|
Kolejnym etapem wypracowania kompromisu między ochroną Puszczy
Białowieskiej a zabezpieczeniem interesów okolicznych mieszkańców,
było II Forum Samorządowe w Białowieży. |
Organizatorem
spotkania białowieskich placówek naukowych, administracji Lasów
Państwowych, samorządów, organizacji pozarządowych, sąsiadów z
Białorusi, mediów oraz mieszkańców był 16 września Białowieski Park
Narodowy we współpracy ze Stowarzyszeniem Samorządów Euroregionu
Puszcza Białowieska.
Poszerzenie granic parku narodowego i płynące z tego
restrykcje, wzbudzały od lat szereg kontrowersji, niezgody oraz
niezadowolenia mieszkańców. Pomysł, aby Białowieski Park Narodowy,
który przyciąga rzesze turystów, wniósł większy wkład w rozwój
regionu, stał się podstawą do zorganizowania spotkania wszystkich
zainteresowanych stron. Najlepszą platformą takich spotkań okazało
się forum, organizowane już drugi raz. Pierwsze tego typu spotkanie
w 2004 r. było próbą zasygnalizowania problemów i wymiany poglądów.
Tegoroczne forum dotyczyło już konkretnych tematów, w szczególności
wspólnego poszukiwania środków na rozbudowę infrastruktury
edukacyjnej, rekreacyjnej i turystycznej oraz związanej z ochroną
środowiska. W ramach programu „Żubr”, w którym postanowiły
uczestniczyć wszystkie zainteresowane strony, podjęto wspólne
działania mające na celu złożenie wniosków o pozyskanie funduszy
rzędu kilku milionów euro. Pierwsze pieniądze, które udało się
otrzymać, przeznaczono na rekultywację okolicznych łąk nadrzecznych
jako poprawy bazy żerowej dla żubrów.
- Zdecydowana większość obszarów Puszczy podana jest procesom
naturalnym. Tylko w niewielkich jej fragmentach dopuszczona jest
ingerencja człowieka – powiedział Józef Popiel, dyrektor BPN -
Obecnie robimy przegląd powierzchni upraw rolnych przylegających do
lasu terenów północnych. Chcemy z gospodarującymi na nich rolnikami
podpisać kontrakty, aby produkowali siano na karmę dla żubrów. Jest
to jedna z form wsparcia rolników ze strony ochrony przyrody.
Ponadto również w obszarze północnym chcemy połączyć się tzw.
przejściami ekologicznymi z Puszczą Knyszyńską. Mamy tu nadwyżkę
żubrów, dlatego w ten sposób rozszerzamy obszar żerowania tych
zwierząt. Program „Żubr”, który jest programem środowiskowym na
rzecz rozwoju regionu, powinien sprowadzać się do tego, aby
działania samorządów były jak najmniej objęte rygorami zakazów.
Dyrektor BPN Józef Popiel
poinformował uczestników o ważniejszych wydarzeniach w Parku
Forum było też okazją do prezentacji problemów, które niesie ze sobą
ochrona przyrody w ramach programu Natura 2000. Przewiduje on
tworzenie obszarów cennych przyrodniczo objętych unijnymi
dyrektywami. Zakłada ochronę siedlisk rzadkich gatunków roślin i
zwierząt w znacznym stopniu ograniczając zakres planowania
przestrzennego samorządów. W wyniku składanych protestów,
wstrzymywano już szereg działań w ramach tego typu programów. Jednak
po znacznym dostosowaniu do realiów, są one konsekwentnie wcielane w
życie.
Forum było również nawiązaniem współpracy i poszerzeniem kontaktów
z innymi rejonami Polski. Przybyła na spotkanie delegacja samorządu
gminy i powiatu Mogilno, wystąpiła z propozycją partnerskiej
współpracy i wymiany doświadczeń w dziedzinie ochrony przyrody,
rozwoju turystyki oraz wzajemnej promocji.
- Tegoroczne forum uznaję za udane – twierdzi dyrektor BPN – sama
wola wzięcia w nim udziału skłóconych w temacie poszerzenia Parku
stron, to duży sukces. Emocje zostały wyciszone i z konfliktu
przeszliśmy do dialogu. Teraz negocjujemy koncepcję jak chroniąc
przyrodę jednocześnie zabezpieczyć interesy człowieka. Poszerzenie
Białowieskiego Parku Narodowego nastąpi prędzej czy później, ważne
jest, aby przebiegało w przyjaznym otoczeniu. Sposób funkcjonowania
Parku ma zagwarantować mu z jednej strony ochronę przyrody, a z
drugiej zrównoważony rozwój regionu. Jest to trudny proces i wymaga
właśnie takich inicjatyw jak forum.
JZ