W Hajnówce w Areszcie Śledczym osadzonych jest 240 więźniów. Praca przy porządkowaniu cmentarza jest dla skazanych nagrodą. W cyklicznych pracach bierze udział 5 osadzonych. Dobierani są według czasu do zakończenia kary oraz rodzaju przestępstwa. Do Narewki przyjechali w ramach zajęć kulturalnych.
   - Taka inicjatywa to bardzo cenna rzecz, ponieważ więźniowie w niewoli marnują czas, a praca na rzecz społeczności lokalnej służy temu, co dziś się modnie nazywa sprawiedliwością naprawczą - mówi Jarosław Kopczuk, specjalista Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej z Białegostoku - Chodzi nie tylko o to, żeby więzień w więzieniu siedział i społeczeństwo odczuwało satysfakcję z tego tytułu. Sami osadzeni są zadowoleni, że robią coś, co jest potrzebne, pożyteczne i dobrze postrzegane. Zostaje wówczas zaspokojone społeczne poczucie sprawiedliwości. Wspólne sąsiedztwo różnych narodów, które trwało przez setki lat zobowiązuje współczesnych do zadbania o przeszłość. Nie jest to pierwszy przypadek pracy więźniów przy takim przedsięwzięciu. Ale jest to wyjątek, że opiekować się oni będą takim obiektem. Dużo się przy tym uczą i działa to wychowawczo.

    Cmentarz w Narewce to jeden z kilku obiektów żydowskich, które niegdyś występowały w tej miejscowości. Kiedyś była tu synagoga i rytualna łaźnia. Duży odsetek mieszkańców stanowiła ludność semicka. Narewska nekropolia jest zarejestrowana w ewidencji Warszawskiej Gminy Żydowskiej, która zainteresowana lokalną inicjatywą, przysłała tu swoich przedstawicieli.
 - Sprawujemy nadzór nad takimi przedsięwzięciami - tłumaczy Paweł Bramson z Warszawy, pracownik Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy  - Zasady poruszania się po cmentarzu muszą być zgodne z prawem żydowskim. Tu rządzą bardzo określone kanony. Nie można wyrywać drzew lub krzewów, nie można odkopywać nagrobków - macew ani kopać w ziemi. Chcielibyśmy przybliżyć mieszkańcom tych terenów prawa i zasady judaizmu. Być może cykl spotkań edukacyjnych, które opowiedzą miejscowej ludności żydowską historię, spotka się tu z zainteresowaniem. Przeprowadzaliśmy już takie w miejscowości Bełżec, miejscu zagłady Żydów. Jeśli będą chętni, chcielibyśmy zorganizować podobne w Narewce i Hajnówce.

Paweł Bramson i Aleksander Wąsowicz

  - Ten cmentarz ma bardzo dobrze zachowane macewy. Napisy na nich są bardzo czytelne. Możliwe jest znalezienie przodków pochowanych tu ludzi. - powiedział Aleksander Wąsowicz, pracownik w biurze Rabina Schudricha w Komisji ds Cmentarzy - Równocześnie z porządkowaniem cmentarza, chcielibyśmy zorganizować spotkanie z więźniami hajnowskiego aresztu i również z tutejszą młodzieżą. Opowiedzielibyśmy na nim o historii cmentarzy i o naszej działalności. Zapoznalibyśmy zainteresowanych z prawem żydowskim, historią i tradycjami. Oprócz nadzoru nad porządkowaniem cmentarza, jechaliśmy tu z myślą aby w przyszłości zorganizować właśnie takie spotkania.

Artur Cyruk opowiada o pracach więźniów

Stoją od lewej: Artur Cyruk (pracownik Aresztu Śledczego w Hajnówce), Eliza Chodorowska (pracownik Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy), Jarosław Kopczuk (specjalista Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej z Białegostoku), Aleksander Wąsowicz i Paweł Bramson  (pracownicy Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy z Warszawy)

JZ

Urząd Miasta Hajnówka  17-200 Hajnówka ul. Zina 1
tel. 0 prefix 85 6822180, 6826444